Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

Σκέψεις για την κρίση στο χώρο της λεγόμενης Κεντροαριστεράς...

Έργο του αμερικανού ζωγράφου Robert Broderson [1920-1992].

Η παραίτηση του προέδρου της ΔΗΜΑΡ θα σημάνει και την οριστική διάλυση της Δημοκρατικής Αριστεράς, διότι αυτή είναι συνυφασμένη με τον Φώτη Κουβέλη. Σε άλλη περίπτωση δεν έχει λόγους ύπαρξης, αφού τα εναπομείναντα στελέχη θα πάρουν το δρόμο τους. Είναι άλλο θέμα εάν ο Κουβέλης δεχτεί να παραμείνει στην αρχηγία της ΔΗΜΑΡ.. Και τότε πάλι δεν θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις. Το κόμμα αυτό θα φυτοζωεί μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Και το πιθανότερο είναι, εάν φτάσει μέχρι τις εθνικές εκλογές, να εξαφανιστεί εντελώς. Και περιμένουν οι ανοιχτές πόρτες του ΣΥΡΙΖΑ και της ΕΛΙΑΣ.


Αλλά και η ΕΛΙΑ δεν είναι βέβαιο ότι θα στεριώσει και μάλλον εξαρτάται εν πολλοίς από τη στάση του ίδιου του Βενιζέλου που τον ενδιαφέρει μονάχα η προσωπική πολιτική επιβίωσή του αλλά και άλλων στελεχών του ΠΑΣΟΚ που δεν θέλουν επ’ ουδενί το ιστορικό Κίνημα να χαθεί μέσα στις φαντασιώσεις του σημερινού προέδρου του. 

Η ΕΛΙΑ τι είναι; Καταρχήν ήταν ανόητη μεταφορά μιας συναφούς προσπάθειας στην Ιταλία που όμως απέτυχε και οι εγχώριοι «κεντροαριστεροί» θεώρησαν ότι μπορεί να γίνει κι εδώ κάτι ανάλογο. Αλλά άλλο είναι η Ιταλία κι άλλο η Ελλάδα. Εν πάση περιπτώσει, η ελληνική ΕΛΙΑ είναι μια δύναμη ευκαιριακής συνάντησης κάποιων σοσιαλδημοκρατών, κεντροαριστερών κεντρώων, σοσιαλιστών – τι είναι;;; Είναι κόμμα; Είναι μια δύναμη μεταρρυθμιστική, είναι κόμμα σοσιαλδημοκρατικό, της αριστεράς; Τι είναι τέλος πάντων; Κάθε λέξη έχει τη δική της έννοια, αλλά πλέον σε πολλούς χώρους χρησιμοποιούνται αυτοί οι όροι κι ο καθένας εννοεί κάτι διαφορετικό. 

Στελέχη της ΔΗΜΑΡ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ, της ΕΛΙΑΣ, συνεχίζουν να επικαλούνται στις επίσημες ονομασίες τους, στα συνέδριά τους και σε πολλές από τις συγκεντρώσεις τους τις έννοιες του σοσιαλισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, της κεντροαριστεράς, της αριστεράς. Και είναι βέβαιο ότι οι μάζες δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσουν μαζί τους, εκτός φυσικά από κάποιους συνταξιούχους των κοινωνικών αγώνων. Ο χώρος της Κεντροαριστεράς σήμερα έχει αλωθεί από πανεπιστημιακούς, κεντρώους, παλαιοκομμουνιστές, αριβίστες και διαφόρους άλλους που δεν ξέρουν αν υπάρχει, σε τι βαθμό, και ποιες είναι οι συντεταγμένες της… Ο καθένας βάζει τις δικές του. 

Ωστόσο είναι αλήθεια ότι η διεθνής και εγχώρια οικονομική κρίση συνέβαλε τα μέγιστα ώστε να εκφυλιστούν και ν’ αλλοιωθούν λέξεις και έννοιες που κάποτε αποτελούσαν τη σημαία στους καθημερινούς διεκδικητικούς κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες. Κανείς δεν μπορεί ν’ αρνηθεί ότι η σοσιαλδημοκρατία τουλάχιστον στις χώρες της δυτικής Ευρώπης που είχε την ευκαιρία να κυβερνήσει, περνάει μια βαθιά κρίση. Και το κυριότερο χαρακτηριστικό της που ήταν η ουτοπία μιας ωραίας –αν όχι τέλειας– κοινωνίας, προς όφελος φυσικά του εργαζόμενου λαού, πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων. 

Η σοσιαλδημοκρατία ψάχνεται από την εποχή ακόμα της κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων, αλλά και από τότε που ο καπιταλισμός έδειξε να είναι κυρίαρχος με την κοινωνία της αφθονίας και την επικράτηση του ατομικισμού. Στο μεταξύ, είδαμε όλοι να ισοπεδώνεται το κράτος πρόνοιας μπροστά στην επέλαση της κρίσης και την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. Επίσης είδαμε να ορθώνεται το αδιέξοδο στην επιλογή των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών. Πρέπει να προτιμηθούν οι σχέσεις με τις δυνάμεις που τοποθετούνται πιο αριστερά, με εκείνες του κέντρου ή με κάποιους οικολόγους, αφού κι αυτοί είναι διασπασμένοι σε διάφορες εκδοχές;

Το ερώτημα είναι σε ποια λαϊκά στρώματα μπορεί πλέον να απευθύνεται η Κεντροαριστερά; Σήμερα οι μεγάλες μάζες του πληθυσμού βρίσκονται στην ίδια οικονομική κατάσταση και δεν ξεχωρίζει πια η μεσαία τάξη. Και είναι βέβαιο ότι όλοι, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης είναι όλο και πιο ανήσυχοι για τις εξελίξεις που συντελούνται στην ελληνική κοινωνία αλλά και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. 

Οι πολιτικές δυνάμεις έτσι όπως αποτυπώθηκαν στις τελευταίες ευρωεκλογές αλλά και όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των δημοσκοπικών ερευνών των τελευταίων χρόνων, είναι πολυδιασπασμένες. Ακόμη και όμορες ιδεολογικά περιχαρακώνονται στις προσωπικές αντιλήψεις των διαφόρων πολιτικών που διεκδικούν για τον εαυτό τους την πρωτοκαθεδρία. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η σοσιαλδημοκρατία βρίσκεται σε κρίση και σε σχέση με τις οργανωτικές της μορφές. 

Το μαζικό ή «πολυσυλλεκτικό» κόμμα δεν μπορεί πλέον να έχει την παλιά του λειτουργία, που θεμελίωνε ταυτότητα και συλλογική κουλτούρα, και για το λόγο ότι οι ιστορικοί δεσμοί με τα συνδικάτα, που αποτελούσαν το διακριτικό γνώρισμα της σοσιαλδημοκρατίας, έχουν ήδη χαλαρώσει. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που σήμερα φαίνεται να αγνοεί ο ΣΥΡΙΖΑ που επιμένει να βαδίζει σε δρόμους της δεκαετίας του ογδόντα. 

Είναι πολιτική αφέλεια να θέλει να εφαρμοστεί μια κοινωνική πολιτική που σκοντάφτει στη σημερινή οικονομική κρίση. Επαγγέλλεται την εφαρμογή κοινωνικής πολιτικής και επιμένει ότι είναι σε θέση να ρυθμίσει την οικονομία της αγοράς, για να αποτρέψει την «ανθρωπιστική κρίση», όπως τη χαρακτηρίζει. Αλλά δεν μπορεί κανένας εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ να καταλάβει [ή μάλλον δεν θέλει να καταλάβει] ότι στην πράξη τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Ο συγχρωτισμός όμως με τη νέα ηγεσία του ΣΕΒ δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει για τα καλά στη φάκα που του έχουν στήσει. 

Τι είναι λοιπόν σήμερα και τι ζητάει η Κεντροαριστερά;;; Δυστυχώς μόνο λόγια είναι και δεν υπάρχει καμιά απολύτως επαφή με την πραγματικότητα. Μπορεί αυτή που διακινούν τη σημαία της να υιοθετούν με ενθουσιασμό αιτήματα που έχουν σχέση με το περιβάλλον, με την υπεράσπιση των μειονοτήτων, την αποδοχή των διαφορών, να παραχωρούν ευρύ πεδίο στον ατομικισμό, να έχουν οικειοποιηθεί κάποιες θεματικές  της νομιμότητας, της τάξης και της ασφάλειας, σπρωγμένοι από μια λαϊκιστική ώθηση που εκδηλώνουν κάποια στρώματα του εκλογικού σώματος, να θέλουν να μιλήσουν με τους ανέργους ή τους προσωρινά απασχολούμενους, κ.λπ., αλλά δυστυχώς κάπου χάνουν τη μπάλα και η διαχωριστική γραμμή με τη δεξιά δεν είναι πλέον ευδιάκριτη.

Πάντως το εκλογικό σώμα φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι η Δεξιά είναι εκείνη μπορεί να πάρει επώδυνα οικονομικά μέτρα, να ενισχύσει την ανάπτυξη ή να καταστείλει την  εγκληματικότητα. Και στρέφεται στην αριστερά όταν νιώθει την ανάγκη προστασίας, κοινωνικής αναδιανομής ή μέτρων χειραφέτησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου